Eski Endonezya lideri Suharto’ya milli kahraman ünvanı verilmesine solcular ve Batıcılar karşı çıktı
11 Kasım 2025
Endonezya, dünyanın üçüncü büyük demokrasisinde tarihi revizyonizm suçlamalarına yol açan bir hamleyle eski lider Suharto’ya ulusal kahraman unvanı verdi. Ancak Endonezya’nın merhum lideri Suharto’yu ulusal kahraman ilan etmesi de bazı kesimlerde öfkeye yol açtı. Eski lider, yolsuzluk, adam kayırmacılık, sansür ve hak ihlalleri iddialarıyla dolu bir döneme başkanlık ettiği iddiasıyla özellikle Batı yanlısı kesimlerce tepki gösterilmekte. Batı yanlısı çevrelere göre bu ödül, yaygın yolsuzluk, sansür ve kitlesel insan hakları ihlalleri suçlamalarıyla dolu bir dönemde, Suharto’nun yükselişini ve on yıllarca süren iktidarını aklama girişimleri konusundaki endişeleri derinleştirdi.
Suharto 1996 yılında Necmettin Erbakan’a D-8 İslam birliği projesinde en çok destek olan liderlerin başında gelmekteydi. Anlaşmanın imzalanması için Dolmabahçe Sarayındaki törene gelen Suharto o belgeye imza atan diğer 6 lider gibi iktidaını kısa sürede kaybetti, bir darbeyle yönetimden uzaklaştırıldı.
Unvan, demokrasi yanlısı aktivistlerin ve güçlü adamın sert yönetiminden etkilenenlerin ailelerinin protestolarına rağmen, Pazartesi sabahı Suharto’nun eski damadı Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto’nun başkanlık ettiği bir törenle verildi. Prabowo, ödülü Suharto’nun kızına ve oğluna takdim ederken bir sunucu, “Orta Cava eyaletinin önde gelen isimlerinden, bağımsızlık mücadelesinin kahramanlarından General Suharto, bağımsızlık döneminden beri öne çıktı,” dedi.
Endonezya, 1945 yılında dönemin sömürgeci güçleri Hollanda ve Japonya’dan bağımsızlığını kazandı. Endonezya’yı otuz yıldan fazla bir süre yöneten Suharto, 1998’deki ekonomik kriz sırasında kitlesel protestolar ve ölümcül ayaklanmalar nedeniyle iktidardan uzaklaştırıldı. 2006 yılında 86 yaşında hayatını kaybetti.
Suharto’nun kızı Siti Hediati Hariyadi ile evlenip daha sonra boşanan Prabowo, geçmişte eski kayınpederini açıkça övmüş ve geçen yıl göreve geldiğinden beri ordunun sivil hayattaki artan önemi nedeniyle eleştirilere maruz kalmıştı. Eski bir özel kuvvetler komutanı olan Endonezya cumhurbaşkanı, kayınpederinin devrildiği yıl, demokrasi yanlısı aktivistlerin kaçırılmasına karıştığı iddiaları üzerine ordudan ihraç edildi. Prabowo, iddialarla ilgili herhangi bir suçlamayı her zaman reddetti.
Suharto’ya kahramanlık unvanı verilmesini savunan Endonezya Kültür Bakanı Fadli Zon, Suharto’nun 1949’da Hollandalılara karşı verdiği mücadele de dahil olmak üzere katıldığı askeri operasyonlar nedeniyle bu ödüle layık olduğunu söyledi. Zon, Suharto’nun 1965-66 yıllarında en az yarım milyon komünist olduğundan şüphelenilen kişinin katledilmesinde parmağı olduğunu reddetti.
