Çin ekonomisi şahlandı

20 Temmuz 2025

Beklenlerin aksine Çin ekonomisi Trump’ın ticaret savaşı karşısında büyümeyi artırdı. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi, gümrük vergileri yürürlüğe girmeden önce sevkiyatları “önceden yüklemeli” hale getirirken, GSYİH ikinci çeyrekte %5,2 büyüdü. Çin ekonomisi, Donald Trump’ın ticaret savaşı karşısında dayanıklılığını kanıtlayarak ikinci çeyrekte beklenenden daha güçlü bir büyüme kaydetti.

Çin’in gayri safi yurtiçi hasılasıi Nisan-Haziran döneminde bir önceki yıla göre %5,2 büyüyerek, ilk çeyrekteki %5,4’lük büyümeden yavaşladı, ancak analistlerin %5,1’lik artış beklentilerinin hemen üzerinde gerçekleşti. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi, kısmen Pekin’in desteği ve fabrikaların ABD-Çin ticaret ateşkesinden yararlanarak gümrük vergileri yürürlüğe girmeden önce sevkiyat yapmaları, yani “önceden yüklemeli” olmaları sayesinde şimdiye kadar keskin bir yavaşlamadan kaçındı.

İhracatın ivme kaybetmesi, fiyatların düşmeye devam etmesi ve tüketici güveninin düşük kalması nedeniyle yatırımcılar, ikinci yarının daha zayıf geçmesine hazırlanıyor. Geçtiğimiz ay, ABD ve Çin, Londra’da iki gün süren ve nadir toprak elementleri ve yarı iletkenler üzerindeki ihracat kısıtlamaları konusunda bir “çerçeve” anlaşmasıyla sonuçlanan görüşmelerin ardından ateşkesi uzattı. Washington ve Pekin’in bu anlaşmayı yenilemek için 12 Ağustos’a kadar süreleri var, aksi takdirde dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticarete fiili bir ambargo getirme riski taşıyan şaşırtıcı ikili tarifelere geri dönmek zorunda kalacaklar.

Çin ekonomisi büyük ölçüde ihracata bağımlı ve ABD en büyük pazarı. Son yıllarda şirketler, tarifelerden kaçınmak için tedarik zincirlerini Çin dışına taşıdı ve Çinli işletmeler de ABD dışı pazarlar geliştiriyor. Ancak hiçbir ülke ABD tüketicilerinin satın alma gücünün yerini tutamaz. Ticaret savaşı, nadir toprak elementleri ihracatına kısıtlamalar gibi tarife dışı önlemlere de sıçradı ve bu da Batılı otomobil üreticilerinin üretimde yavaşlamalarına neden oldu.

Çin’in politika yapıcıları, yaklaşık %5’lik yıllık büyüme hedefine ulaşmada zorlu bir görevle karşı karşıya. Bu hedef, birçok analistin yerleşik deflasyon ve içerideki zayıf talep göz önüne alındığında iddialı olarak gördüğü bir hedef.

Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre, GSYİH Nisan-Haziran döneminde çeyreklik bazda %1,1 büyüdü. Bu oran, bir önceki çeyrekte öngörülen %0,9’luk artış ve %1,2’lik artışa kıyasla daha yüksek. Yatırımcılar, Temmuz ayı sonlarında yapılması beklenen ve yılın geri kalanında ekonomi politikasını şekillendirmesi muhtemel olan Politbüro toplantısında yeni teşvik önlemlerinin işaretlerini yakından izliyor.

Pekin, parasal genişlemenin yanı sıra altyapı harcamalarını ve tüketici sübvansiyonlarını artırdı. Mayıs ayında merkez bankası, ekonomiyi ABD tarifelerinden korumaya yönelik daha kapsamlı çabaların bir parçası olarak faiz oranlarını düşürdü ve likidite enjekte etti.

Bazı analistler, büyümenin keskin bir şekilde yavaşlaması durumunda hükümetin açık harcamalarını artırabileceğine inanıyor.