İzmir Torbalı’da tır devrilip alkollü içeceklerin yağmalanması üzerine yazarımız Galip Gümüşdere demografik iddiaları inceliyor
30 Nisan 2025 A. Galip Gümüşdere
İzmir’de tır devrilip şoförü yaralanınca yağmaya gelen kalabalık kesim arasında sahipsiz kalan alkollü içecekleri kapma yarışı başlamış, genç ve çocuk ağırlıklı kalabalık bir vatandaş grubu, devrilen tur ve yaralı sürücüsünü gözardı ederek yola saçılan içki kutularını kapışmaya başlamış, dakikalar içinde tır büyük ölçüde yağmalanmış.
Tırdan saçılan alkollü içecekleri almak için izdiham oluşurken, sürücünün yaralı olup olmadığıyla kimse ilgilenmemiş. Tırın kaza sonrası devrilmesinin ardından alkollü içecekler, yere dökülmeye başlamış, bölgede bir anda izdiham oluşmuş, yaşı küçük oldukları görülen grup, alkollü içecekleri almak için adeta birbiriyle yarışmış.
Vatandaşların alkollü içecekleri almak için koşuşturduğu anlar, bölgedeki diğer kişiler tarafından kayda alınınca da yaşanan izdiham sosyal medyada tepkiye neden olmuş. Halkın bu beklenmedik davranışının ve ortaya çıkan yağmanın kökeninde alkol bağımlılığı olduğunu savunanlar, İzmir halkını veya eğitim sistemini hedef alanlar olduğu gibi vaka sonucu bölgenin demografik yapısının düşündürücü farklılıklar çıkarttığını savunanlar oldu.
Gerçekten iddia edildiği gibi Torbalı’nın farklı demografisi olup olmadığına baktık. Resmi kayıtlara göre ilçede 76.165 çoğunluğu Torbalı doğumlu olduğu tahmin edilen İzmir doğumlu vatandaş var. Ancak bunların büyük bölümü göç sonrası burada doğan Doğulu çocuklar. Torbalı’da yaşayan İzmir dışında doğmuş ilçe sakinlerinde de zirve Diyarbakırlılara ait çıktı.
Diyarbakır nüfusuna kayıtlı 13.297, Mardin nüfusuna kayıtlı 9.408, Şanlıurfa nüfusuna kayıtlı sayısı 8.565, ağırlıkla Karacabey kökenli Konya nüfusuna kayıtlılar 6.873, Muş nüfusuna kayıtlı 5.540, Ağrı nüfusuna kayıtlı 5.385, Bitlis nüfusuna kayıtlı 3.181, Erzurum 3.315, Kars 2722, Van 1513, Adıyaman 1317, Iğdır 849, Tunceli 769, Batman 708, Bingöl 623. Dolayısıyla ilçenin 200 bine yaklaşan nüfusunun neredeyse yarısı ya Doğu illerinde doğmuş gelmiş vatandaşlar ya da ailesi Doğulu olup Torbalı’da doğmuş ikinci nesil vatandaşlarımız.
Sosyal bilimciler Torbalı’nın kısa süre içinde Batı Anadolu’nun etnik kökenden çoğunluğa sahip ilk ilçesi olmasına kesin gözüyle bakıyormuş. Torbalı’nın aşırı göç almasının ve dengelerinin değişmesinin demografide, eğitimde, ekonomide, sosyal yardımlaşmada, kültürde ve suç oranlarındaki olası etkisi iddia edilmekte. Bazı uzmanlarsa konunun demografi ve göçle ilgisi olmadığı ve kötüleşen ekonomik durumların bu değişime yol açtığını savunmakta.
Filmlerde görülen ve Türkiye halkından asla beklenmeyecek bu yağmalama olayı düşündürücüdür. Göçen halkın çok çocuk sahibi olması, bunlara gereken eğitimin verilmemesi, çoğunun iş bulmadaki zorluğu, suça yönelmesi, kuşkusuz dengesiz göçün ve çocuk eğitimindeki yetersizliklerin tabii bir sonucu.
İnşaatlarda, yerli halkın beğenmediği işlerde çalıştırılan ve toplumca benimsenmeyen bu ikinci kuşak göçmen kesimlerin zamanla sadece devrilen tırları yağmalama değil, daha büyük suçlara da karışabileceğini hesaplamadan, onları gettolara, etnik mahallelere tıkıp sonra unutan bir zihniyet sonucunda sorunun ileride Batı illerini sadece ekonomi ve suç alanında değil, siyaset ve terör alanında da tehdit edeceği şimdiden açık.
Bu nedenle eğitim sisteminin, müfredatın 20 sene sonra hala bunları belirleyen Materyalist kesimlerin elinden çıkıp aklı selim sahiplerine geçmesi, kültürün turizm ve tur operatörlerinin ötesinde toplumun kimyasını oluşturan ana etken olduğunu anlaşılması gerekmektedir. Bu ikinci kuşak göç çocuklarının suç makinesi olmaktan çıkıp, ülkeyi kucaklayan ve ülke tarafından kucaklanan bireylere dönmesi büyük önem taşımaktadır.
