kamu denetçilerinden özel okullardaki fahiş fiyat uygulamalarına karşı düzenleme yapılsın önerisi
17 Temmuz 2025 A. Galip Gümüşdere
Özell okullar çoğu uzmana göre gerek ortaya bir sınıf ayrımı çıkarılması gerekse de dönemde devlette hakimiyetini artıran FETÖ okullarını kayırılması amacıyla 28 Şubat müdahalesinde değiştirilen Mili Eğitim politikasıyla ilk ve orta okulların birleştirilmesi, devlet okullarının kalitesinin de bilinçli olarak düşürülmesi ardından varlıklı kesimlerin zorunlu olarak çocuklarını devlet okulu dışında özel okullara yollama zorunlulukları sayesinde patlama yaptı. Gelir sahibi ailelerin kendilerine muhtac olduğunu bilgisiyle özel okullar aralarında toplumu sömürme amacıyla birliler ve ortak platformlar kurdular ve rekabet etmeden topluca fiyat artışları yaptılar.
Verdikleri kötü kalite eğitim, niteliksiz öğretmenler, çocukları deizm, dövme, dindışılık ve denetimsizlik sarmalında serbestçe kullanmaları, baskı altındaki, hatta tamamen özel okul sahibi bakanların seyirci kalmasıyla eğitim sisteminin ortasına oturan bir parazit gibi oturdular. Fahiş öğrenim ücretleriyle kolay bir kar kapısı oldular.
Eğitim öğretim ücretlerine MEB mevzuatında belirlenen üst sınırın çok üzerinde zam yapıldığını belirten bir veli, KDK’ye başvurunca bu başvuruyu inceleyen KDK, okulun, eğitim hizmetleri ücretine Bakanlıkça belirlenen üst sınırdan zam yaptığını, ancak eğitim dışındaki yemek, servis, takviye kursu, kırtasiye gibi hizmetlerde ise yüzde 236’lık artış uyguladığını tespit etti. Bu durum karşısında çok geç ve cılız bir tepki de olsa Kamu Denetçiliği Kurumu KDK, özel öğretim kurumlarının kademe başlangıç ücretleri ile eğitim dışında sunulan hizmetlerdeki fiyat artış oranlarının belirlenmesi konusunda düzenleme yapılması adına Milli Eğitim Bakanlığına tavsiye kararı verdi. KDK’nin kararına göre, özel okulda eğitim gören bir öğrenci için 2023’te 169 bin lira olan kayıt yenileme ücreti, 2024-2025 eğitim öğretim dönemi için 350 bin liraya yükseltildi.
KDK’nin bu kapsamda aldığı tavsiye kararında, hem özel öğretim kurumları tarafından sunulan eğitim dışı hizmetlerle ilgili fiyat artışlarına hem de ara sınıfların yanında ilkokul, ortaokul, lise gibi kademe başlangıç ücretlerine işaret edildi. Bu çerçevede, özel öğretim kurumlarınca belirlenen kademe başlangıçları öğrenim ücretleri ve eğitim dışı hizmetlerle ilgili fiyat artışları için Milli Eğitim Bakanlığının denetimi ve sınırlamaları kapsamında yönetmelik düzenlemesi yapılması yönünde tavsiye kararı verildi. Ayrıca, KDK, başvuruya konu okul hakkında da inceleme başlatılması gerektiği kanaatine vararak, tavsiye kararı örneğinin ilgili kurumlara gönderilmesini kararlaştırdı.
Anadolu Ajansı’nın verdiği bilgiye göre KDK’nin kararında, eğitim ve öğretim hizmetinin bir kamu hizmeti olduğu, hizmetin özel hukuk tüzel kişileri tarafından yerine getirilmesi halinde de idarenin denetim ve gözetim yetkisinin devam ettiği vurgulandı. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde, ücret artışlarına ilişkin düzenlemenin yer aldığı, başvuruya konu okulun eğitim ücretini burada belirtilen üst sınırdan yaptığı belirtilen kararda, eğitim dışındaki yemek, takviye kursu, kırtasiye, kıyafet, etüt ve diğer hizmetlere ise enflasyon oranının çok üzerinde artış uyguladığı bildirildi.
Özel öğretim kurumlarının, eğitim hizmetini salt bir ticari faaliyet alanı olarak görmelerinin, “kamu hizmetini ifa etme anlayışından uzaklaşma” anlamına geleceğine işaret edilen kararda, şunlara yer verildi:
“Eğitim hizmetlerinin ticarileşmesi kamu hizmeti anlayışıyla çelişebilecek bir duruma yol açmaktadır. Hukuki açıdan özel öğretim kurumları serbest ekonomik düzen içinde yer alsa dahi devletin eğitim hakkını koruma yükümlülüğü gereği özel öğretim kurumlarının eğitim hizmetini salt bir ticari faaliyet alanı olarak değerlendirmesine imkan verilmemesi gerekmektedir. Kanun, yönetmelik ve yargı kararlarında belirtilen kamu hizmetini ifa etme anlayışı uyarınca eğitim hizmeti, piyasa koşullarının değil; kamu yararının öncelikli olduğu bir kamu hizmeti alanıdır. Ayrıca bu kurumların faaliyetlerini sadece kazanç sağlamak için düzenleyemeyecekleri Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 12. maddesinde açıkça belirtilmiştir.”
