“Başaran” adlı tay bugün Veliefendi’de 2,5 milyona satılarak devlet haralarından satılan en pahalı tay olarak kayıtlara geçti. Ali Ulvi Altınsoy bunun nedenini yazıyor.
Ali Ulvi Altınsoy
Uyananinsan.com 20/9/2023
Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Türkiye Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü TİGEM’in haralarından biri olan Anadolu Tarım İşletmesi’nin yetiştirdiği safkan Arap elit koşu tayı “Başaran” adlı tayın İstanbul Veliefendi Hipodromu’nda müzayededeki satışından sağlanan 2,5 milyon liralık gelir, şu ana kadar bir tayın satışında rekor olarak kayıtlara geçti.
Ajanslara göre Anadolu Tarım İşletmesi safkan Arap atlarının satışa çıkarıldığı açık artırmada, ortalama yaklaşık milyon liraya 17 elit koşu tayı alıcı buldu, 16 milyon 900 bin lira satış hasılatı elde edildi. Müzayedede en pahalı tay 2,5 bir sonraki en pahalı atlar Emrecan ve Alptekin de da 1,8 ve 1,7 milyona alıcı buldular. Bu yıl Anadolu Tarım İşletmesi yetiştirmesi 76 tayydan 30 milyon lira civarı bir gelir elde ederken, Karacabey ve Sultansuyu Tarım İşletmeleriyle 216 safkan Arap tayı satışından 53 milyon lira toplam gelir kamuya kazandırıldı.
Atların ortalama ömrü 30 yılı pek geçmiyor, at yavrusu kabul edilen tayların da bunun onda biri olan 3 yaşını geçmemesi gerekiyor. Safkan da olsa bir ata 2,5 milyon verilmesi, at yarışlarına ilginin artması ve at yarışlarına dayalı bahislerde büyük paraların dönmesinden. Ülkemizde hemen her kentte çarşılarda miktarı artan bahis salonlarında işsiz, müptela yüzbinlerce insan bir yandan alkol ve sigara tüketirken bir yandan da ailelerinin paralarını kazanmaları asla mümkün olmayan at yarışlarında harcıyorlar.
Batı ülkelerinde aptallıktan vergi alınması olarak adlandırılan at yarışı ve futbol bahisleri ve diğer devletin desteklediği piyango gibi kumar yöntemleri yayıldıkça, ailelere yeni bir darbe de vurulmuş oluyor. Devletin biz yapmazsak internet üzerinden oynarlar diyerek buna destek vermesi sayesinde kumar son çeyrek asırda tıpkı sigara ve içki gibi toplumda daha da yayıldı.
Devletin görevi halkı kötü alışkanlıklardan uzaklaştırmak, zihnen pek sağlam olmayan kesimlerin elinde avucunda kalan paraların özel şirketler tarafından kapılmasının önüne geçmek, insanların zamanlarını faydalı ve topluma yararlı alanlarda harcamasının teminatı olmaktır. Oysa devlet bir tezgah olan futbol ve at yarışı başta spora dayalı bu kumar ortamlarını desteklemekte, bahis dükkanlarına izin vermektedir. Bu yüzden çalışma hayatı verimsizliği, ruh sağlığı gibi alanlardan kaynaklı onmilyarlarca liranın kaybına göz yumarak elde edeceği bunun çok altındaki vergi, at satışı gibi gelirlerden medet ummaktadır.
Kumarın en ücra mahallelere kadar kendine salonlar bulması, içkinin tüketiminin kat kat artması, sigaranın kadınlar ve çocuklar arasında yaygınlaşması muhfazakar Ak Parti iktidarında ortaya çıkan bir durumdur. Bunların artması durumunda şiddet ve cinayet sayılarındaki artış normaldir, kaçınılmazdır. Kumar oynayan, içki bağımlısı, sigarasız kendine gelemeyen birinin daha fazla şiddete, suça ve kazalara neden olacağı, bütün dünyada ve ülkemizde yapılan araştırmalarda sabittir.
O halde Veliefendi kültürüne hizmet edilmemeli, bu beslenmemeli, kumara bağımlı, sürekli at yarışı takip eden, yurt dışındaki maçlardan bir anlam çıkarmaya çalışan zavallı insanlar, normal, helal kazanca, ülkeye farklı işlere yönlendirilmelidir.
